BOKASHİ KOMPOSTU

3 min readApr 15, 2022

Son yıllarda adını sıkça duyuran kompost; organik mutfak atıklarının biriktirilip fermente edilmesiyle toprağa bırakılarak geri dönüştürülmesi yoluyla oluşturulan gübredir. Bu gübreyle kullandığınız toprak zenginleşiyor, toprağın iyi hava alabilmesi, işlenebilmesi kolaylaşıyor. Kompostlaştırma aslında doğada kendi kendine yürüyen bir süreçtir ve ekosistemdeki bir besin geri dönüşümüdür. İnsan eliyle yapılan kompost da , doğadaki süregelen bu ayrışma olayını, ideal koşulların yaratılmasıyla doğayı taklit ederek oluşturduğu bir sistemdir. Ayrıca kompostlaştırma, atıkların hacminin azaltılmasını, yabani ot tohumlarının ve patojenik mikroorganizmaların tahribini de sağlayarak toprağın verimliliğinin artmasına büyük ölçüde yardımcı olur.

Peki Bokashi kompostu nedir? Bokashi, Japonca’da “fermente olmuş organik madde” demektir. Organik atıkların mikro-aerobik (oksijeni az) ortamda, yararlı doğal mikroorganizmalarla fermantasyonudur. Bokashi’nin bilinen diğer adı da “Çöp Turşusu”dur çünkü fermantasyon diyince akla gelen turşu yapımıdır ve bokashi’de bir nevi çöp turşusu yapmaktır.

Soğuk kompost yapma yöntemlerinden biri olan bokashi, diğer kompost türlerine göre yapımı daha temiz, sürdürülebilir ve zahmetsiz olandır. Bokashi kovası edindiğiniz sürece evde kötü koku, sinek ve böcek olmadan kolaylıkla hazırlayabilir; bahçeniz varsa direkt olarak toprağa yoksa; belediyelerinizden kompostunuzu almalarını rica edebilirsiniz.

Gelelim Bokashi kompostumuzu hazırlamaya…

Bokashi kompostunu hazırlamak için malzemeler genelde musluklu, hava geçirmeyen bir kova, tabanına yerleştirilen ve biriken suyu süzen süzgeç, atığı sıkıştırmaya ve fermantasyonunu hızlandırıp koku oluşumunu engellemeye yardımcı olan kulplu, deliksiz aparat ve bokashi kepeğinden oluşup, seti satın alacağınız markalar tarafından size temin edilecektir.

1- Kovamızı kurduktan sonra ilk tabaka olarak Bokashi kepeğinden 25–50 ml kadar süzgeç üzerine ekliyoruz. Bu kepek mikroorganizma barındırarak fermantasyon işlemine katkıda bulunur.

2- Atıkları küçük parçalar halinde günde tek sefer olacak şekilde kovaya atıp üzerine tekrar 25–50 ml kadar kepekten serpiyoruz.

3- Kulplu ve deliksiz aparatla atıkları sıkıştırıp hava almaması için kovanın kapağını sıkıca kapatıyoruz.

4- 15–20 gün içinde ilk sıvı gübre olan alt suyunu gün aşırı kovanızın alt kısmındaki musluktan temin edebilir, bu sıvıyı klorsuz su ile seyreltip bitkilerinizi sulamada kullanabilirsiniz.

5- Kovanız dolduğu takdirde fermantasyon sürecine girer ve en az 2 hafta kapağı kapalı, karanlık ve direkt güneş ışığı almayan bir yerde bekletilip her gün üretilen sıvı gübreyi (alt suyu) almaya devam edilmelidir.

6- En az 15 gün fermente olan posayı 30 cm derinliğindeki toprağa gömüp iki ay sonra üzerine bitki ekip dikim yapabilirsiniz.

Dikkat edilmesi gereken noktalar:

• Kapağı kapatılan kutu direkt güneş ışığı almayan, oda sıcaklığında saklanmalı.

• Atıklar kovaya atılmadan ne kadar küçültülürse Bokashi alt suyu o kadar hızlı elde edilir.

• Atıkların havasız ortamda kalması fermantasyon için çok önemlidir. Bu nedenle kovanın kapağının sıkıca kapalı olduğundan ve daha az hava alması adına atıkları bir köşede biriktirip kompost kutusuna günde bir defa atmaya dikkat ediniz.

• Bokashi alt suyunun rengi elma sirkesini andırmalı ve kokusu sirke ya da turşu gibi kokmalıdır. Aksi takdirde bozulmuştur ve kullanılmamalıdır.

Bokashi Kompostuna neler atılabilir?

• Pişmiş ya da çiğ tüm meyve ve sebze artıkları

• Yumurta kabukları

• Çay posası ve kahve telvesi

• Karton, kağıt vs. (İşlenmemiş olmalı ve alüminyum içermemeli)

• Dökülmüş, kurumuş, çürümüş yapraklar, dallar, diğer bitki artıkları, biçilmiş çim parçaları

• Sap ve saman

• Talaş ve Odun kıymıkları

• Pamuk ve yün parçaları

• Ekmek

• Et